Historical evidence confirms Thanaka use 

in Bagan and Inwa eras

 

 

 

 

 

 

PHOTO: Department of Archaeology and National Museum (Bagan Branch)

Myanmar’s traditional cultural heritage is well preserved in the country, and the use of Myanmar’s Thanaka can be clearly traced back to the Bagan and Inwa periods through historical evidence found in mural paintings. The Department of Archaeology and National Museum (Bagan Branch), under the Conservation Unit has confirmed these findings.

Depictions of Thanaka application have been discovered in mural paintings at the Apelyadana Temple in Bagan, built in the 11th century AD and at the Culamani Stupa, which was constructed after the 15th century AD.

"The murals in the Apelyadana Temple from the Bagan period and the Culamani Stupa from the Inwa period provide clear evidence that Myanmar Thanaka was used with great reverence by ancient monarchs. While many are familiar with the depictions at Culamani Stupa, fewer people are aware of the ones at Apeyadana Temple. These are invaluable historical and cultural artifacts. Our department continues to conserve and maintain ancient temples, stupas and associated heritage in the Bagan region every year," said U Kyi Lin, Assistant Director of Conservation Unit under the Department of Archaeology and National Museum (Bagan Branch).

The Department of Archaeology and National Museum continues to safeguard and restore the historical and cultural heritage in the Bagan region. Ancient murals found in temples, stupas and caves are being preserved so that domestic historians, students, tourists and local pilgrims can study and appreciate them as historical legacies.

The Thanaka-painted murals at Apelyadana Temple from the Bagan period have been officially recorded. Meanwhile, during a UNDP project conducted between 1991 and 1992, the murals inside Culamani Stupa were cleaned and restored, revealing significant depictions of Thanaka application.

The Bagan archaeological zone is home to 3,822 temples, stupas and pagodas built during the reign of the Bagan kings, along with an extra 15 temples and stupas in the Tantkyi hill area, bringing the total to 3,837 structures. The murals found in Apelyadana Temple from the Bagan era and Culamani Stupa from the Inwa era serve as strong historical evidence that Myanmar Thanaka has been used since ancient times and continues to be an integral part of Myanmar’s cultural heritage.—Thitsa (MNA)/KZL

ပုဂံခေတ်နှင့်အင်းဝခေတ် မြန်မာ့သနပ်ခါးသုံးစွဲခဲ့မှုကို  သမိုင်းအထောက်အထားများက  ခိုင်မာစွာပြသနေ

ရန်ကုန် ၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈

          မြန်မာ့ရိုးရာယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်များစွာ ထွန်းကားရာ မြန်မာနိုင်ငံတွင် မြန်မာ့သနပ်ခါး လိမ်းခြယ်သုံးစွဲခဲ့မှုကို ပုဂံခေတ်နှင့်အင်းဝခေတ် နံရံဆေးပန်းချီရေးဆွဲထားမှုများက သမိုင်းအ ထောက်အထားများအဖြစ် ခိုင်မာစွာပြသနေကြောင်း ရှေးဟောင်းသုတေသနနှင့်အမျိုးသားပြ တိုက်ဦးစီးဌာန(ပုဂံဌာနခွဲ)၊ ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းရေးဌာနစုမှ သိရသည်။

          ပုဂံရှေးဟောင်းယဉ်ကျေးမှုဒေသတွင် ပုဂံခေတ်နှင့် အင်းဝခေတ်တို့၌ သနပ်ခါးလိမ်းခြယ် ခဲ့မှုကို အေဒီ(၁၁)ရာစုတွင် တည်ထားခဲ့သည့် အပယ်ရတနာဘုရားနှင့် အေဒီ(၁၅)ရာစုနောက် ပိုင်းတည်ထားခဲ့သည့် စူဠာမဏိစေတီတို့ရှိ နံရံဆေးပန်းချီများတွင် တွေ့ရှိထားခြင်းဖြစ်သည်။

          “မြန်မာ့သနပ်ခါးကို ရှေးဘုရင်များလက်ထက်က မြတ်မြတ်နိုးနိုး သုံးစွဲခဲ့မှုကို ပုဂံရှေး ဟောင်းယဉ်ကျေးမှုဒေသမှာ ရှာဖွေဖော်ထုတ်ရာမှာ ပုဂံခေတ် အပယ်ရတနာဘုရားနဲ့ အင်းဝ ခေတ် စူဠာမဏိစေတီက နံရံဆေးပန်းချီတွေမှာ တွေ့ရှိထားတာပါ။ အများက စူဠာမဏိစေတီမှာ သနပ်ခါးလိမ်းခြယ်နေတဲ့ပုံကို အသိများကြပေမယ့် အပယ်ရတနာဘုရားမှာ ရှိတာကိုတော့ သိသူ နည်းပါတယ်။ ရှေးဟောင်းယဉ်ကျေးမှုအတွက် တန်ဖိုးဖြတ်လို့မရတဲ့ သမိုင်းအမွေအနှစ်ပုံတွေ  ဖြစ်ပါတယ်။ ဌာနအနေနဲ့ ပုဂံဒေသက ရှေးဟောင်းဘုရား၊ စေတီ၊ ပုထိုးနဲ့ ဆက်စပ်အမွေအနှစ် တွေကို နှစ်စဉ်ထိန်းသိမ်းဆောင်ရွက်နေပါတယ်”ဟု ရှေးဟောင်းသုတေသနနှင့် အမျိုးသား ပြတိုက်ဦးစီးဌာန(ပုဂံဌာနခွဲ)၊ ပြုပြင်ထိန်းသိန်းရေးဌာနစုမှ လက်ထောက်ညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးကြည်လင်က ပြောသည်။

          ပုဂံဒေသတွင်ရှိသော ရှေးဟောင်းယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်များကို ရှေးဟောင်းသုတေသန နှင့်အမျိုးသားပြတိုက်ဦးစီးဌာနမှ ထိန်းသိမ်းပြုပြင်စောင့်ရှောက်လျက်ရှိပြီး ဘုရား၊ စေတီ၊ ဂူများရှိ ရှေးဟောင်းသမိုင်းဝင် နံရံဆေးပန်းချီပုံများကို ပြည်တွင်းမှသမိုင်းပညာရှင်များ၊ ကျောင်းသား/ ကျောင်းသူများ၊ နိုင်ငံခြားသားခရီးသွားများ၊ ပြည်တွင်းဘုရားဖူးပြည်သူများ ကြည့်ရှုလေ့လာနိုင် ရန်နှင့် ရှေးဟောင်းသမိုင်းအမွေအနှစ်များအဖြစ် ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ထားသည်။ ပုဂံခေတ် တွင် အပယ်ရတနာဘုရား၌ ရေးဆွဲခဲ့သော သနပ်ခါးခြယ်သနေသည့် နံရံဆေးပန်းချီများကို မှတ်တမ်းပြုစုခဲ့ပြီး စူဠာမဏီစေတီအတွင်းရှိ နံရံဆေးပန်းချီအား ၁၉၉၁ - ၁၉၉၂ ခုနှစ်တွင် UNDP Project  လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်ရာ၌ နံရံဆေးပန်းချီကားများအား သန့်စင်ချေးချွတ်ရာမှ သနပ်ခါး လိမ်းခြယ်နေသောပုံများကို‌ တွေ့ရှိမှတ်တမ်းပြုစုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

          ပုဂံရှေးဟောင်းယဉ်ကျေးမှုနယ်မြေတွင် ပုဂံမင်းများလက်ထက်က တည်ထားခဲ့သည့် ဘုရား၊ စေတီ၊ ပုထိုးပေါင်း ၃၈၂၂ ဆူနှင့် တန့်ကြည်တောင်ဧရိယာ၌ ဘုရား၊ စေတီ၊ ဂူ ၁၅ ဆူဖြင့် စုစုပေါင်း ၃၈၃၇ ဆူ တည်ရှိလျက်ရှိရာ ပုဂံမင်းလက်ထက် အပယ်ရတနာနှင့် အင်းဝမင်းလက် ထက် စူဠာမဏိစေတီတို့တွင် ရေးဆွဲခဲ့သည့် သနပ်ခါးလိမ်းခြယ်နေသော နံရံဆေးပန်းချီများသည် မြန်မာတို့သနပ်ခါးကို ရှေးမင်းများလက်ထက်မှ ယနေ့တိုင်သုံးစွဲခဲ့သည့် သမိုင်းယဉ်ကျေးမှု အထောက်အထားများအဖြစ် ခိုင်မာစွာသက်သေပြလျက်ရှိကြောင်း  သိရသည်။  - သစ္စာ(MNA)

ဓာတ်ပုံ-ရှေးဟောင်းသုတေသနနှင့်အမျိုးသားပြတိုက်ဦးစီးဌာန(ပုဂံဌာနခွဲ)